عفونت بینی بعد از عمل

عفونت بینی بعد از عمل یکی از عوارضی است که با مراقبت درست بعد از جراحی احتمال بروز آن کمتر می‌شود. پیشگیری از بروز عفونت یک مرحله حیاتی در هر جراحی است و جراحی بینی نیز از این قاعده مستثنی نیست. عفونت می تواند باعث بروز التهاب و زخم شود که ممکن است در نهایت حتی منجر به تغییر شکل بینی نیز گردد. انجام درست اقدامات پیشگیرانه لازم برای جلوگیری از بروز عفونت بسیار مهم است. اما اگر این پیشگیری‌ها موثر واقع نشوند و عفونت رخ دهد، این مورد باید به سرعت و به طور موثر تشخیص داده و درمان شود تا از بروز آسیب بیشتر جلوگیری شود.

علائم عفونت بینی بعد از عمل

یکی از مهم ترین نکاتی که پس از عمل بینی باید به آن توجه داشت، علائم و نشانه‌های عفونت است. داشتن مقداری قرمزی، کبودی و تورم  پس از جراحی، در ناحیه بینی طبیعی است، اما اگر این علائم شروع به تشدید کنند و یا همراه با تب باشند، این می‌تواند نشانه بروز عفونت بینی بعد از عمل باشد. از علائم دیگر نشان دهنده بروز عفونت بعد از جراحی بینی می‌توان به افزایش درد، خروج ترشحات چرکی از محل برش‌ها و تغییر در نحوه تنفس اشاره کرد.

توجه: در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا، باید فوراً با جراح خود تماس بگیرید. با درمان سریع و به موقع، میتوان اکثر عفونت‌ها را با موفقیت و بدون ایجاد آسیب دائمی درمان کرد. با انتخاب جراح بینی خوب در تهران ریسک بروز عفونت بعد از جراحی را به حداقل برسانید.

علت بروز عفونت بینی بعد از جراحی

بروز عفونت بینی بعد از جراحی ممکن است به دلیل عدم رعایت مواردی در حین عمل یا در مراقبت پس از آن رخ دهد. این مشکلات می تواند شامل موارد زیر باشد:

1- وجود باکتری بر روی تجهیزات جراحی یا در اتاق عمل

2- انتقال باکتری به مایعات بدن مانند خون در حین جراحی

3- واکنش آلرژیک به مواد مورد استفاده در جراحی یا پروتز

4- عدم رعایت بهداشت از سوی بیمار

5- مراقبت نادرست از زخم

6- تداخل عمل بینی و بیماری‌های خاص افراد (دیابت، فشار خون و…)

7- استفاده طولانی مدت از چسب بینی

8- قرار گرفتن در معرض دود

9- استعمال مواد مخدر

10- ورود باکتری به بینی از طریق محل شکاف در پوست

توجه: برای کمک به کاهش خطر بروز عفونت بینی بعد از عمل جراحی، مهم است که از تمام دستورالعمل‌های درخواستی جراح، برای مراقبت پس جراحی، پیروی کنید; این شامل تمیز و خشک نگه داشتن محل جراحی، مصرف آنتی بیوتیک طبق دوز تجویزی و اجتناب از فعالیت‌هایی است که می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد.

پیروی از دستورالعمل‌های مربوط به مراقبت‌های بعد از عمل بینی بسیار مهم است. یکی از مهمترین این دستورالعمل‌ها نحوه شستشوی بینی بعد از عمل است که در زیر بطور خلاصه خدمتتان شرح داده می‌شود:

1- توصیه می‌کنیم از سرم نمکی یا محلول سالین بر روی پنبه‌ استریل یا پدهای گاز استریل استفاده کنید تا پوسته‌های اطراف لبه‌های بینی تان را تمیز کنید.

2- سپس داخل بینی خود را با سرنگ آسپیراتور بینی بشویید.

3- در نهایت، بینی خود را با استفاده از محلول آب نمک و بدون دست زدن به قسمت دیگری از صورت کاملاً بشویید و به آرامی خشک کنید.

علاوه بر شستشوی بینی بر اساس توصیه‌های بالا، در اینجا چند نکته اضافی وجود دارد که باید برای به حداقل رساندن خطر بروز عفونت در نظر داشته باشید:

1- تمام دستورالعمل های مراقبت پس از عمل را دنبال کنید.

2- محل بخیه‌ها و ناحیه جراحی خود را خشک نگه دارید.

3- از وارد کردن هرگونه فشار به بینی در طول فرایند بهبودی خودداری کنید.

4- از استعمال دخانیات، نوشیدنی‌های خیلی گرم یا خیلی سرد، غذاهای گرم یا تند دوری کنید

5- برای کمک به سیستم ایمنی بدن خود، استراحت و آبرسانی کافی داشته باشید.

6- رژیم غذایی بعد از عمل بینی را رعایت کنید و رژیم مناسب سرشار از پروتئین‌ها و ویتامین‌ها در پیش بگیرید.

7- حمام کردن بعد از عمل بینی مانعی ندارد ولی تا 10 روز بعد از عمل از برخورد آب با صورتتان بپرهیزید.

8- خونریزی بعد از عمل بینی طبیعی است اما اگر این خونریزی تا چند روز بعد از عمل هنوز هم ادامه داشت به پزشک مراجعه کنید.

درمان عفونت بینی بعد از عمل جراحی

درمان عفونت بینی بعد از عمل بینی تا حد زیادی به شدت عفونت و وسعت ناحیه درگیرشده بستگی دارد. عفونت‌های موضعی محدود به بافت نرم بینی را می‌توان به راحتی با آنتی‌بیوتیک درمان کرد. اما در مورد عفونت مرتبط با پروتزهای سیلیکونی مورد استفاده در جراحی، برداشتن پروتز گزینه‌ای است که باید در نظر گرفته شود.

عفونت بعد از عمل بینی و تزریق کورتون

هرگاه فردی تحت عمل جراحی زیبایی بینی قرار می‌گیرد به ناچار درجاتی از تورم در بینی پس از جراحی ایجاد می‌شود و دلیل اصلی تزریق کورتون پس از عمل بینی برای  کاهش تورم ناخواسته به صلاحدید پزشک جراح است. اما باید توجه داشت که اگر علائم عفونت بینی بعد از عمل دارید تزریق کورتون می‌تواند روند بهبودی را کند کرده و دردسرساز شود.

رینوپلاستی ترمیمی چیست؟

عمل ترمیم بینی (Revision Rhinoplasty) نوعی جراحی اصلاحی بینی است که ممکن است هم با هدف درمان و هم زیبایی انجام شود. گاهی برخی از افراد به دلیل آسیب دیدن بخشی از بافت بینی، مانند سوختگی، به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه می کنند تا جراح به اصلاح و بازسازی بافت بینی بپردازد. این نوع عمل ترمیم درمانی بینی است. اما نوع دوم که اکثر افراد با آن آشنایی دارند، ترمیم با هدف زیبایی است. این نوع عمل که به نام رتوش بینی و عمل ثانویه بینی هم شناخته می شود، به این دلیل انجام می شود که فرد یک بار عمل بینی را انجام داده است اما به دلایل مختلف از نتیجه آن راضی نیست و مجدداً تصمیم به عمل می گیرد. این جراحی کمک می کند تا بیمار به هدف خود برای داشتن بینی بدون نقص برسد.

چه کسانی به جراحی ترمیم بینی نیاز دارند؟

در صورتی که بعد از اولین عمل بینی و با گذشت مدت زمان کافی از انجام آن، فرد احساس کند که بینی او از نظر ظاهری یا تنفسی هنوز مشکلاتی دارد، می تواند برای عمل ثانویه به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند. رایج ترین مشکلاتی که نیاز به ترمیم بینی دارند عبارت است از:

وجود قوز روی بینی بعد از عمل

یکی از ویژگی های اکثر بینی های استخوانی داشتن قوز روی تیغه بینی است. اگر جراح مهارت کافی برای عمل بینی نداشته باشد و به درستی استخوان تیغه بینی را عمل نکند، قوز بینی بعد از عمل باقی خواهد ماند. البته باید گفت که گاهی بسیاری از افراد ورم روی تیغه بینی بعد از راینوپلاستی را با باقی ماندن قوز اشتباه می گیرند. به همین دلیل توصیه می شود که حتماً صبور باشید تا ورم بینی کاهش پیدا کند و فرم نهایی مشخص شود و سپس تصمیم به عمل برای بار دوم بگیرید.

تنفس نامناسب بعد از عمل

انتخاب بهترین جراح بینی از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ گاهی بعضی از افراد به مطب مراجعه میکنند و ابراز میکنند که بعد از عمل بینی متوجه هیچ بویی نمیشوند، یا در هنگام تنفس صدای بینی آن ها برای اطرافیان مزاحمت ایجاد میکند. در صورتی که پزشک در کار خود مهارت نداشته باشد، ممکن است حین عمل به عصب بویایی فرد آسیب وارد کند. در این صورت رفع این مشکل حتی بعد از ترمیم هم جبران ناپذیر خواهد بود. جراحی صحیح ساختمان بینی و توجه به بویایی فرد از مهم ترین نکات حین عمل است که به دقت و ظرافت جراح بستگی دارد.

دفرمه شدن بینی بعد از عمل اول

بد فرم شدن بینی بعد از عمل و بروز مشکلات ظاهری باعث می شود که فرد اعتماد به نفس خود را از دست بدهد و مجبور شود تا برای بار دوم اقدام به جراحی کند. اگر پزشکی با تکنیک های روز جراحی آشنا نباشد و در رفع مشکلات بینی گوشتی و بینی استخوانی روش مناسب را به کار نبرد، پس از مدتی بینی نه تنها فرم اولیه بعد از عمل را از دست می دهد، بلکه شکل نامناسبی به خود می گیرد که باید با جراحی اصلاحی مشکل را رفع کرد.

توجه نکردن به نوع بینی و اجزای صورت در جراحی اولیه

گاهی برخی از بیماران زمانی که برای مشاوره قبل از عمل به مطب مراجعه می کنند، اصرار دارند که، برای مثال، بینی آن ها با فرم عروسکی یا نیمه عروسکی عمل شود؛ این در حالی است که برخی از آن ها بینی گوشتی دارند یا اجزای صورتشان درشت است که در هیچ کدام از موارد از نظر زیبایی شناسی فرم فانتزی یا نیمه فانتزی گزینه مناسبی نیست. حتی گاهی برخی از آقایان در عمل بینی مردانه خواستار مدل هایی نامناسب برای چهره مردانه هستند. اگر جراح به علم زیبایی شناسی توجهی نداشته باشد و فقط به نظر بیمار توجه کند، فرد با گذشت زمان متوجه خواهد شد که مدل انتخابی او زیبایی چهره اش را از بین برده است. به همین دلیل برای بار دوم اقدام به جراحی می کند.

افتادن نوک بینی بعد از رینوپلاستی اولیه

افتادگی نوک بینی معمولاً در بینی های گوشتی مشاهده می شود که در آن ها ضخیم بودن پوست بینی باعث فشار به نوک بینی و افتادگی آن می شود. اگر جراح در تقویت صحیح غضروف های بینی تبحر کافی نداشته باشد، بینی بعد از مدتی با افتادگی مواجه خواهد شد و فرد ناچار است تا جراحی ثانویه انجام دهد.

افراط در تغییر فرم بینی

در گذشته مدل های بینی عروسکی و سربالا طرفداران بسیاری داشت به طوری که هیچ توجهی به زاویه مناسب نوک بینی با لب ها نمی شد. اما این روزها مدل بینی طبیعی هم طرفداران بیشتری دارد و هم از نظر علمی تایید شده است. اگر جراح به علم روز آشنایی نداشته باشد یا تسلیم خواسته های غیرمنطقی بیمار شود، نوک بینی و تیغه آن حالت غیرطبیعی خواهد گرفت.

نامتقارن شدن سوراخ های بینی

بسیاری از افراد قبل از عمل بینی این دغدغه را دارند که سوراخ های بینی آن ها با هم یکسان شود. قبل از هر چیز باید گفت که گاهی این کار امکان پذیر نیست اما یک جراح خوب بینی می تواند تا بیشترین حد ممکن سوراخ ها را شبیه به یکدیگر عمل کند. گاهی عدم تقارن سوراخ های بینی به قدری زیاد است که فرد ناچار به انجام رینوپلاستی ترمیمی می شود.

کوچک شدن بیش از حد بینی

این مشکل را می توان یکی از انواع افراط در تغییر فرم بینی دانست. زمانی که جراح به دلیل عدم مهارت اندازه بینی را بیش از حد کوچک کند، بینی فرم غیرطبیعی به خود می گیرد و چهره نازیبا خواهد شد. به این ترتیب فرد تصمیم به جراحی مجدد می گیرد تا بینی کمی بزرگ تر شود.

بزرگ باقی ماندن بینی

گاهی نیز برخلاف مورد قبل، جراح نمی تواند به اندازه کافی از بزرگی بینی کم کند و به همین دلیل بعد از عمل بینی فرد همچنان بزرگ است و تصور می کند که تغییری حاصل نشده است. جراحی مجدد کمک می کند تا اندازه بینی استاندارد شود.

کج شدن بینی بعد عمل

گاهی فرد بعد از عمل با انحراف بینی مواجه می شود و به این ترتیب ظاهر بینی کج به نظر می رسد. البته گاهی به دلیل وجود ورم ها و التهابات بعد از عمل بینی، فرد تصور می کند که بینی او کج شده است. اگر با گذشت زمان و از بین رفتن ورم ها همچنان دارای کجی بود، جراحی مجدد به رفع کجی بینی کمک می کند.

گوشت اضافه بعد عمل

عدم تسلط به تکنیک های جراحی از سوی پزشک موجب می شود که بینی با فیبروز یا به اصطلاح عامیانه گوشت اضافه مواجه شود. این مشکل به دلیل آن است که بدن برای ترمیم زخم جراحی، به میزانی بیش از اندازه طبیعی بافت فیبروزی تولید کرده است. زمانی که قسمتی از بدن زخم می شود، بافت فیبروزی به التیام زخم کمک میکند. زمانی که تولید این بافت بیش از اندازه نرمال باشد، گوشت اضافه تشکیل می شود. جراح با ظرافت در کار میتواند مانع از بروز این مشکل شود.

جراح چه نقشی در عمل ترمیم بینی دارد؟

همان طور که در بالا به آن اشاره کردیم، بسیاری از مشکلات جراحی اولیه ناشی از عمل نامناسب بینی است. در صورتی که در مرحله اول پزشک جراحی بینی خوبی را انتخاب کرده باشید، کمتر احتمال می رود که به جراحی ترمیمی در آینده نیاز داشته باشید. این موضوع در مورد جراح ترمیمی نیز صادق است. اگر رینوپلاستی ثانویه به درستی انجام نشود، ممکن است که مجبور شوید برای بار سوم خود را به تیغ جراح بسپارید.

گرفتگی بینی ( دکتر سید رضا سید محمد دولابی )

ترشحات و گرفتگی بینی از جمله مشکلات بسیار شایعی هستند که اغلب با هم اتفاق می افتند و گاهی اوقات می توانند به تنهایی ایجاد شوند. اغلب این علائم ممکن است در اثر سرماخوردگی، آنفولانزا و سینوزیت ایجاد شود. در صورتی که به سرماخوردگی مبتلا شده باشید امکان دارد درمان خانگی برای کاهش تراکم بینی راه حل مناسبی باشد. با این حال برای احتقان مزمن یا طولانی مدت توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید.

احتقان بینی چیست؟

احتقان یا گرفتگی بینی وضعیتی است که بافت های بینی و مجاور آن با مایع اضافی متورم شده و باعث ایجاد احساس انسداد می‌شوند. انسداد بینی اغلب با درد سینوس ترشحات بینی یا پشت حلق و تورم بینی همراه هستند.

اگرچه گرفتگی بینی خطرناک نیست، اما در نوزادان و کودکان خردسال نشان از مشکل جدی است. علائم گرفتگی بینی می تواند در تغذیه اختلال ایجاد کرده و منجر به مشکلات تنفسی شود. همچنین ممکن است از رشد گفتار و شنوایی آنها جلوگیری کند. بنابراین، مهم است که فوراً با پزشک اطفال تماس گرفته تا درمان مناسب انجام شود.

علل گرفتگی بینی

احتقان زمانی اتفاق می افتد که بینی پر و ملتهب می شود. بیماری های جزئی شایع ترین علل احتقان بینی هستند. به عنوان مثال، عفونت های سرماخوردگی، آنفولانزا و سینوزیت می توانند باعث ایجاد حفره بینی شوند. به طورکلی از شایع ترین دلایل احتقان و ترشح بینی عبارتند از:

  • انواع عفونت های ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی (سرماخوردگی معمولی)
  • آلرژی بینی و حساسیت های آلرژی زا

در برخی موارد ممکن است این علائم طولانی تر شده که ناشی از دلایل دیگر است. از علل کمتر رایج گرفتگی بینی به شرح زیر است:

  • عفونت سینوسی (سینوزیت)
  • پولیپ بینی
  • وجود جسم خارجی در بینی
  • استفاده بیش از حد از داروهای ضد احتقان موضعی
  • رینیت وازوموتور (التهاب مخاط بینی در اثر عوامل غیر آلرژی زا)

احتقان بینی در کودکان اغلب به دلیل وجود جسم خارجی در بینی ایجاد می شود. اولین نشانه وجود جسم خارجی در بینی ممکن است ترشحات بدبو از بینی به دلیل عفونت و تحریک ناشی از جسم خارجی باشد.

بیمارانی که بیش از ۳ تا ۵ روز از ضد احتقان های موضعی بینی استفاده می کنند، پس از اینکه اثرات داروی ضد احتقان از بین رفت، بیمار گرفتگی رفلکس قابل توجهی را تجربه می کند. در واقع در اثر مصرف طولانی مدت این داروها، احتقان شدیدتر از قبل برمی گردد. بیشتر اوقات این وضعیت ممکن است برای مدتی باقی بماند (رینیت دارویی) و بیمار آن را به عنوان ادامه مشکل اصلی و نه نتیجه درمان اشتباه تفسیر کند.

گرفتگی بینی ممکن است در دوران بارداری، معمولا در پایان ۳ ماهه اول، رخ دهد. علت اصلی این مشکل، نوسانات هورمونی و افزایش خون رسانی است که در دوران بارداری اتفاق می افتد. این تغییرات همچنین ممکن است بر غشاهای بینی تاثیر بگذارد , باعث ایجاد التهاب، خشک شدن یا خونریزی شود.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

همه علائم احتقان بینی و ترشحات نیازی به ارزیابی فوری توسط پزشک ندارند. اما گاهی داروهای خانگی برای تسکین احتقان کافی نخواهد بود، به خصوص اگر علائم شما به علت بیماری دیگری باشد. برخی از علائم مرتبط با احتقان و ترشحات بینی می تواند به ویژه قابل توجه و نگران کننده باشد که نیاز به مداخلات پزشکی دارد.

به طورکلی، اگر شما هر کدام از موارد زیر را تجربه کرده اید، به پزشک خود مراجعه کنید:

  • احتقان طولانی تر از ۱۰ روز است.
  • احتقان همراه با تب بالا که بیش از سه روز طول کشیده است.
  • تخلیه ترشحات بینی سبز همراه با درد سینوس و تب
  • سیستم ایمنی ضعیف، آسم یا آمفیزم
  • درد یا بیحسی در ناحیه صورت
  • ترشح بینی فقط از یک طرف بینی به خصوص اگر حاوی چرک یا خون باشد.

درمان گرفتگی بینی

پس از اینکه پزشک شما علت احتقان بینی را تعیین کرد، می تواند برنامه درمان مناسب را توصیه کند. برنامه های درمان معمولا شامل داروهای بدون نسخه یا تجویز برای درمان علائم هستند. با این حال درمان های خانگی نیز می تواند به کاهش علائم گرفتگی کمک کند.

درمان خانگی گرفتگی بینی

درمان های خانگی می توانند به رفع گرفتگی بینی کمک زیادی کنند. این درمان ها شامل قرار دادن بالش در زیر سر برای بالا بردن آن است، زیرا این کار باعث می شود مخاط از مجرای بینی جاری شود. همچنین استفاده از اسپری شستشو بینی نیز بسیار موثر است که می توان در صورت نیاز در طول روز استفاده کرد. این اسپری ها با تجزیه و تحلیل مخاط بینی و آرام کردن علائم التهابی به کاهش احتقان کمک می کنند.

درمان دارویی

بهترین راه برای درمان احتقان و ترشحات بینی، درمان دارویی است که باید توسط پزشک تجویز شود. به طورکلی، از مهمترین داروها برای درمان گرفتگی بینی به شرح زیر است:

  • داروهای ضد احتقان (اعم از قرص یا اسپری)
  • آنتی هیستامین ها (به شکل قرص)

اسپری ضد احتقان معمولاً حاوی اکسی متازولین است. اسپری ضد احتقان نباید بیش از یک یا دو روز استفاده شود تا از مشکل احتقان بازگشتی (گرفتگی رفلکسی) جلوگیری شود. برای درمان علائم عفونت های ویروسی و واکنش های آلرژیک می توان از آنتی هیستامین ها استفاده کرد.

پزشکان اغلب برای افرادی که سرماخورده اند دیفن هیدرامین تجویز می کنند. افرادی که آلرژی دارند می توانند از آنتی هیستامین های دیگر با عوارض جانبی کمتر مانند فکسوفنادین استفاده کنند. در موارد واکنش های آلرژیک می توان از اسپری های بینی حاوی استروئید نیز می توان استفاده کرد.

توجه داشته باشید که داروهای ضداحتقان و آنتی هیستامین ها برای استفاده در کودکان کمتر از ۶ سال توصیه نمی شود.

عمل جراحی

در برخی موارد درمان های خانگی و حتی داروهای ضد احتقان کمکی به درمان و کاهش علائم گرفتگی بینی نمی کند.. اگر علت احتقان ناشی از توده یا تومورهای موجود در مجرای بینی یا سینوس ها باشد، پزشک ممکن است پزشک جراحی را توصیه کند. عمل جراحی معمولا برای درمان پولیپ بینی یا برداشتن تومور انجام می شود که باعث بهبود علائم خواهد شد.

کلام آخر

احتقان یا گرفتگی بینی زمانی رخ می دهد که بافت ها و رگ های خونی داخل و اطراف بینی متورم شده و با مایع اضافی پر می شود. احتقان بینی ممکن است همراه با آبریزش بینی یا ترشحات از بینی باشد. از مهمترین علل گرفتگی بینی می توان به سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت های سینوسی اشاره کرد. علاوه بر این، آلرژی، عفونت های مزمن سینوسی، پولیپ و تومورهای خوش خیم از دیگر دلایل بروز این عارضه است.

اگرچه درمان های ساده مانند مصرف داروهای ضد احتقان و ضد حساسیت می تواند به درمان احتقان بینی کمک کند. با این حال در مواردی که گرفتگی شدید یا به دلیل بیماری هایی مانند پولیپ بینی باشد، عمل جراحی انجام می شود. در نهایت توصیه می شود در صورت احساس گرفتگی در بینی برای مدت طولانی به بهترین متخصص گوش حلق و بینی در تهران مراجعه نمایید.

اندوسکوپی بینی و سینوس ( سید رضا سید محمد دولابی )

آندوسکوپی بینی روشی برای بررسی مجرای بینی و سینوس ها و حتی درمان برخی عوامل بیماری زا مانند پولیپ بینی و سینوزیت است. این روش به کمک یک لوله نازک و انعطاف پذیر با یک دوربین کوچک انجام می شود که به آن آندوسکوپ گفته می شود. این روش اغلب برای تشخیص، درمان، ارزیابی درمان و پاک کردن بینی از اجسام خارجی استفاده می شود.

جراحی آندوسکوپی سینوس (Endoscopic Sinus Surgery) یکی از اصلی ترین راه ها برای رفع بیمار سینوزیت مزمن است. هنگامی که مخاط بینی و سینوس ها دچار عفونت های طولانی مدت و التهاب می گردند، منجر به ایجاد سینوزیت مزمن خواهند شد. برای تشخیص هر چه بهتر سینوزیت مزمن، لازم است فرد تحت معاینه دقیق پزشک متخصص انجام گیرد. پزشک حفره های داخلی بینی و منافذ عبور سینوس  را از طریق آندوسکوپ ( لوله بلند متصل به نور و دوربین) بررسی می کند. از طریق این لوله تصاویر ویدیویی دقیق روی صفحه مانیتور نمایش داده می شوند و پزشک می تواند مشکلات مربوط به این ناحیه را با دقت و جزئیات بیشتری پیگیری نماید.

معمولا افرادی که به بیماری سینوزیت مزمن مبتلا می شوند علائم خاصی دارند که از جمله آن ها می توان به احساس فشار در صورت، احتقان و گرفتگی بینی، ترشحات رنگی و عفونی از بینی و آبریزش شدید بینی اشاره نمود. این شرایط هنگامی که فرد در معرض آلودگی ها و مواد آلرژ قرار می گیرد، حاد تر نیز خواهد شد. در مواردی که شدت بیماری سینوزیت در فرد زیاد نیست، پزشک با تجویز دارو این بیماری عفونی را درمان می کند. اما در موارد خیلی حاد یا در شرایطی که بیماری پس از درمان اولیه دوباره بروز کرده است، آندوسکوپی سینوس و بینی یک روش درمانی خوب و تضمینی محسوب می شود.

در این مقاله قصد داریم به تمام نکات مرتبط با آندوسکوپی سینوس و بینی پرداخته و مواردی چون آندوسکوپی بینی برای چیست، قیمت آندوسکوپی بینی و آندوسکوپی سینوس چگونه است را بررسی نماییم.

وقتی التهاب و محبوس شدن عفونت در سینوس ها به حدی برسد که احساس فشار و درد در ناحیه صورت به وجود آید، شخص به سینوزیت مزمن دچار گردیده است. در سینوزیت مزمن، مسیرهای تخلیه سینوس ها در اثر بروز التهاب باریک تر می شوند و در نتیجه، امکان تخلیه ترشحات به طور صحیح و کامل وجود ندارد. این مساله در نهایت منجر به جمع شدن و حبس ترشحات بینی در داخل سینوس ها شده و عفونت های بعدی را در پی خواهد داشت.

در چنین شرایطی لازم است از یک روش درمانی استفاده شود تا یا عفونت از بین برود و یا مسیری برای تخلیه آن فراهم گردد. درمان دارویی برای مواردی که شدت بیماری کم باشد می تواند پاسخگو باشد؛ در غیر این صورت فرد باید به دنبال یک روش تضمینی مانند جراحی آندوسکوپی سینوس ها و بینی باشد. این جراحی به صورت سرپایی و با بیشترین اثربخشی (حدود ۹۰ درصد) انجام خواهد گرفت.

در جراحی آندوسکوپی سینوس، جراح در تلاش است تا مسیرهای تخلیه طبیعی سینوس ها را باز نماید. این کار به سینوس ها کمک می کند تا سلامت خود را به دست آورده و عملکرد صحیحی داشته باشند؛ به این ترتیب، امکان بروز هر گونه عفونت حاد و التهاب شدید از بین خواهد رفت.

هدف از جراحی آندوسکوپی سینوس ها و بینی آن است که جراح بخش هایی از استخوان ها و غشاهای مخاطی را بردارد که این کار باید با ظرافت و دقت انجام گیرد. در واقع، این غشاها و استخوان ها با اینکه بسیار ظریف و نازک هستند، اما مسیر تخلیه سینوس ها را مسدود می کنند. در نتیجه لازم است طی جراحی آن ها را حذف نمود تا دوباره شرایط تخلیه طبیعی سینوس ها فراهم گردد.

اگر می خواهید به طور دقیق بدانید که آندوسکوپ چیست باید گفت که یک پروب یا تلسکوپ کوچک فیبر نوری است که به انجام جراحی بدون هیچ گونه برشی کمک خواهد کرد. در اصل، این پروب از طریق سوراخ های بینی وارد می شود و پزشک جراح با مشاهده بافت های داخلی می تواند جراحی را انجام دهد.

چه زمانی آندوسکوپی سینوس و بینی توسط پزشک به بیمار توصیه می شود؟

از روش های تشخیصی که معمولا برای بررسی وضعیت بیماری های بینی و سینوس ها استفاده می شوند می توان به ام آر آی و سی تی اسکن اشاره کرد. اما در مواردی که مشکل مخاط به وجود آمده باشد، این ابزار نمی توانند به طور کامل کمک کنند. در این حالت، استفاده از آندوسکوپی سینوس و بینی روشی است که در برخورد با بیماری های مخاطی ناحیه بینی و سینوس ها مفید خواهد بود.

پزشک معمولا برای بررسی وجود بیماری هایی نظیر سینوزیت، آلرژی و تورم مخاط، استفاده از روش آندوسکوپی سینوس ها و بینی را تجویز می کند. علاوه بر این، در مواردی که جسم خارجی به ناحیه بینی وارد شده است و یا تومورهای مشکوکی در بینی شکل گرفته باشند، روش آندوسکوپی سینوس راهگشا خواهد بود.

گاهی ممکن است بیمار به سردردهای شدید مبتلا باشد؛ در این شرایط نیز پزشک می تواند با تجویز آندوسکوپی سینوس به بررسی عامل ایجاد سردرد بپردازد. برخی دیگر از معضلاتی که با استفاده از آندوسکوپی بینی و سینوس قابل ارزیابی هستند عبارت اند از:

  • علت یابی در مورد خونریزی مکرر از بینی
  • بروز لوزه سوم یا بزرگ شدن آدنوئید
  • ایجاد انحراف دیواره ای یا هیپرتروفی توربین (Turbinate Hypertrophy)
  • شکل گیری پولیپ درون بینی
  • نشت مایع مغزی
  • بررسی یا جراحی تومورهایی که در قاعده جمجه تشکیل شده اند
  • بروز مشکل در احساس بویایی
  • بررسی علل احساس گرفتگی در گوش
  • رفع عوامل به وجود آورنده بوی بد دهان

یکی از بزرگترین امتیازاتی که می توان برای آندوسکوپی برشمرد، عدم استفاده از پرتوهای خطرناک در تصویربرداری است. در اصل، برخلاف روش هایی که از اشعه ایکس استفاده می کنند، در آندوسکوپی تنها یک پروب نوری به کار برده می شود. بنابراین، ضرری به بیمار و بافت های داخلی نرسیده و حتی تا چندین بار می توان آن را تکرار نمود. همین مساله باعث می شود تا برای افرادی مانند بانوان باردار که موقعیت حساس تری دارند هم بتوان از این روش با خیال راحت استفاده کرد.

یک پزشک با انجام آندوسکوپی سینوس و بینی چه اهدافی را دنبال می کند؟

اگر پزشک متخصص گوش، حلق و بینی با انجام بررسی های اولیه مبنی بر ارزیابی عملکرد سینوس ها و بینی، به این نتیجه برسد که سینوس ها عملکرد بهینه ای ندارند، آن گاه به دنبال راه چاره خواهد بود. در صورتی که شدت عفونت و التهاب کم باشد، معمولا تلاش بر این است که با دارو بیماری را درمان نماید. اما در مواردی که فرد به سینوزیت مزمن دچار می شود بهترین راه رفع تنگی مسیرهای تخلیه سینوس است. هدف کلی از انجام آندوسکوپی سینوس و بینی بهبود تخلیه سینوس ها و بهینه سازی جریان هوا و تنفس از طریق بینی است.

پس از بررسی های اولیه و چک کردن وضعیت سلامت بیمار، پزشک برای رسیدن به یکی از اهداف زیر، عمل جراحی آندوسکوپی سینوس را برنامه ریزی خواهد کرد:

  • کم کردن احتمال ابتلا به عفونت های سینوسی
  • کاهش شدت عفونت های ایجاد شده در سینوس ها
  • بهتر شدن شدت هوای جریان یافته از طریق بینی
  • بهتر شدن عملکرد حس بویایی در فرد
  • رفع اختلالات موجود در تخلیه ترشحات سینوسی
  • انجام عمل پولیپ بینی برای حذف آن و آزادتر کردن مسیر خروج ترشحات
  • رفع مشکل انسداد دهانه سینوس ها
  • بر طرف کردن انحراف تیغه میانی بینی
  • افزایش حجم مجرای خروجی سینوس

جراحی آندوسکوپی سینوس و بینی به چه شکلی انجام می شود؟

حال که می دانیم آندوسکوپی بینی چیست، وقت آن است که نحوه و روش های انجام آن را بررسی کنیم. پیش از شروع فرایند درمان و انجام عمل جراحی لازم است به دنبال بهترین جراح آندوسکوپی بینی باشید. انتخاب یک جراح ماهر و باتجربه به دریافت نتیجه درمانی رضایت بخش منجر شده و عوارض ناشی از عمل را نیز به حداقل می رساند.

جراحی آندوسکوپی سینوس ها در حال حاضر روشی ارجح برای درمان بیماری های مخاطی به حساب می آید. لازم به ذکر است که جراحی با پروب آندوسکوپی به هیچ گونه برشی در ناحیه صورت نیاز ندارد و این یک مزیت عمده برای این روش محسوب می شود.

برای شروع عمل جراحی بر اساس تشخیص پزشک، بیهوشی عمومی و یا بی حسی موضعی باید انجام گیرد. در بیهوشی عمومی، بیمار با تزریق مواد بیهوشی به بدن، کاملا بیهوش شده و مدتی بعد از اتمام جراحی به هوش می آید. اما برای جراحی با بی حسی موضعی، پزشک تنها در ناحیه بینی و سینوس ها حالت بی حسی ایجاد کرده و فرد در وضعیت نسبتا هوشیار قرار دارد.

هدف از انجام جراحی آندوسکوپی سینوس، رفع مشکل سینوس ها و بینی و درمان سینوزیت است؛ به طوری که سلامت سینوس ها و بینی تضمین گردد. برای انجام آندوسکوپی سینوس، ابتدا آندوسکوپ که به همان پروب نوری متصل به لوله باریک گفته می شود، از طریق بینی وارد ناحیه مورد نظر خواهد شد. در سر این پروب نوری، یک عدد دوربین ظریف نصب شده که وظیفه تصویربرداری از بافت و فضاهای داخلی را بر عهده دارد. جراح به کمک این دوربین می تواند تمامی نواحی داخل بینی و سینوس ها را با وضوح بسیاری مشاهده نماید.

گفتیم که هدف اصلی از انجام عمل آندوسکوپی سینوس ها و بینی، رفع گرفتگی های ایجاد شده در مسیر تخلیه ترشحات است. از این رو، پس از ورود آندوسکوپ به بینی، جراح گرفتگی ها را ارزیابی کرده و در نهایت بافت های آسیب دیده را حذف می کند. این کار کمک می کند تا هم التهاب ها از بین رفته و ترشحات انباشته درون سینوس ها تخلیه شوند و هم مسیرهای تخلیه بازتر و عملا وسیع تر از قبل گردند.

استفاده از لیزر و سوزاندن پولیپ ها راه دیگری است که برای باز کردن مسیرهای مسدود شده به کار می رود. ایجاد یک حفره کوچک چرخشی که بافت های اضافی را حذف می کند نیز روش دیگر جراحی آندوسکوپی سینوس به حساب می آید.

جراحی آندوسکوپی سینوس و بینی بر روی چه سینوس هایی می تواند انجام گیرد؟

به طور کلی، همه افراد می توانند در ساختار صورت خود هشت سینوس داشته باشند که به طور برابر در دو طرف صورت توزیع شده اند (هر طرف چهار سینوس). برای نامگذاری این سینوس ها از اصطلاحات اتموئید (Ethmoid)، اسفنوید (Sphenoid)  یا پروانه ای، ماکسیلاری (Maxillary) و سینوس پیشانی استفاده می شود. محل قرار گرفتن هر کدام از این سینوس ها به این شرح است:

  • سینوس های ماکسیلاری در گونه ها
  • سینوس های اتموئید در ناحیه بین چشم ها
  • سینوس های پروانه ای یا اسفنوید دقیقا در مرکز سر
  • سینوس هایی که در ناحیه پیشانی هستند

البته نباید فراموش کرد که افراد مختلف آناتومی های متفاوتی دارند و بنابراین، ممکن است بعضی از این سینوس ها در صورت گروهی از افراد وجود نداشته باشند. در هر حال، بیماری سینوزیت مزمن در انواع مختلف سینوس می تواند بروز کند. از این رو، جراحی آندوسکوپی سینوس نیز روشی درمانی برای بهبود عملکرد همه این سینوس ها به شمار می آید و به نوع خاصی از آن ها تعلق ندارد.

مراقبت های قبل از انجام عمل آندوسکوپی سینوس و بینی کدام اند؟

یکی از اقدامات مهم پیش از برنامه ریزی برای عمل جراحی آندوسکوپی آندوسکوپی سینوس و بینی ، جلسه مشاوره با پزشک جراح و متخصصی است که باید عمل را انجام دهد. در این جلسه، پزشک متخصص باید وضعیت سلامت عمومی و سوابق پزشکی فرد را بررسی نماید. از طرفی، برای ارزیابی دقیق تر سلامت جسمانی شخص، لازم است برخی آزمایش های اولیه نظیر آزمایش خون، عکس برداری اشعه ایکس و مانند آن ها را تجویز کند. در این جلسه بیمار هم می تواند تمامی سوالات لازم را از پزشک خود بپرسد و از این طریق نگرانی و ترس خود را کاهش دهد. در جلسات مشاوره پزشک درباره سابقه بیماری و هر گونه مشکل پزشکی از شما سوال خواهد کرد، بنابراین اگر از بیماری خاصی رنج می برید، حتما نوع مشکل خود را با پزشک در میان بگذارید تا از وقوع اتفاقات ناخوشایند پیشگیری شود.

سپس، پزشک متخصص برای انجام عمل جراحی معاینات فیزیکی و تجویزهای اولیه را انجام می دهد. طی این معاینات مشخص می شود که سینوس ها و بینی شخص بیمار در چه وضعیتی قرار دارد و چه اقدامات اولیه ای لازم است. برای مثال، گاهی پزشک برای اینکه التهاب سینوس ها کاهش پیدا کند و یا آمادگی بیمار برای انجام عمل بیشتر گردد، داروهایی را تجویز خواهد کرد. این داروها عمدتا از نوع آنتی بیوتیک ها و یا استروئیدها هستند که به شکل خوراکی مصرف می شوند.

مصرف دارو پیش از انجام عمل

نکته مهمی که درباره داروهای یاد شده وجود دارد این است که در بازه مشخصی مصرف خواهند شد. در واقع، باید زمان بندی مصرف آن ها به گونه ای باشد که در روز جراحی مشکلی برای بیمار به وجود نیاید. بنابراین، باید طبق دستور پزشک و در زمان دقیق مصرف آن را شروع نمود. توصیه های پزشک را در این مورد جدی بگیرید.

یکی از مسائل مهم، خونریزی حین جراحی آندوسکوپی سینوس است که باید تا حد امکان به حداقل برسد. برای این منظور، مصرف داروهایی استروئیدی و ضد انعقاد خون باید از چهارده روز قبل از عمل قطع گردد. بنابراین، اگر مواد و داروهایی نظیر آسپرین، ایبوپروفن (Motrin/Advil)، ناپروکسن (Aleve)، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDS)، ویتامین E، قرص سیر و جینسینگ را مصرف می کنید، بهتر است آن ها را متوقف سازید.

البته درباره برخی داروها نظیر آسپرین و یا داروهایی که متخصص برای شما تجویز کرده است، باید با احتیاط رفتار نمود؛ به این ترتیب، این موارد را با پزشک خود در میان بگذارید. این موضوع در مورد داروی کومادین که برای رقیق شدن خون مصرف می شود نیز برقرار است. در مورد مصرف برخی داروها نظیر تیلنول هیچ گونه خطری بیمار را تهدید نکرده و می توان تا روز جراحی به مصرف آن ها ادامه داد.

این احتمال وجود دارد که استفاده از مخمرها منجر به تداخل دارویی با داروهای بیهوشی گردد. به همین دلیل، پزشک معمولا استفاده از مخمرها را از دو هفته قبل از جراحی آندوسکوپی بینی ممنوع می کند.

افرادی که به مصرف سیگار اعتیاد دارند، باید از سه هفته قبل از جراحی آندوسکوپی سینوس از مصرف آن خودداری نمایند. البته مصرف این ماده حتی برای بعد از عمل هم باید به تاخیر بیفتد و تا چهار هفته کنار گذاشته شود. زیرا با مصرف سیگار خطر عفونت وجود داشته و ترمیم زخم های حاصل از عمل نیز به تعویق خواهد افتاد. چه بسا در اثر مصرف سیگار نتیجه حاصل از عمل نیز رضایت بخش نباشد.

درباره نحوه بیهوشی حین عمل می توانید با پزشک خود مشورت نمایید. در صورتی که می خواهید تنها بی حسی موضعی انجام گیرد، این مساله را با پزشک خود در میان بگذارید. هر چند ممکن است پزشک بر اساس شرایط شما، بیهوشی عمومی را ترجیح دهد.

مراقبت ها و عوارض بعد از عمل آندوسکوپی سینوس و بینی شامل چه مواردی می شود؟

بیماری که تحت عمل آندوسکوپی سینوس قرار می گیرد، بعد از تمام شدن جراحی ابتدا حدود یک ساعت در اتاق ریکاوری تحت نظر خواهد بود. در مرحله بعدی بنا بر تشخیص پزشک ممکن است به مدت یک تا دو ساعت دیگر در ریکاوری دوم به سر ببرد. البته حال عمومی اکثر بیماران بعد از جراحی آندوسکوپی سینوس کاملا خوب بوده و افراد می توانند در روز عمل به راحتی به منزل باز گردند. حتی در خیلی از موارد این امکان وجود دارد که بینی شخص نیازی به پانسمان نداشته باشد.

بیمارانی که تحت آندوسکوپی بینی قرار گرفته اند، معمولا یک تا دو روز بعد از عمل خونریزی خفیف از ناحیه بینی دارند. همچنین، بین یک تا دو هفته بعد از عمل ممکن است با کسلی و احساس خستگی طی شود. این موارد کاملا طبیعی بوده و به مرور بر طرف خواهند شد. در صورت وجود درد در ناحیه تحت جراحی می توانید از داروهای مسکن و ضد درد تجویز شده توسط پزشک متخصص استفاده کنید تا آن را کنترل نمایید.

عمده مراقبت های بعد از عمل جراحی آندوسکوپی توسط مراقب بهداشتی به بیمار آموزش داده خواهد شد. انجام این مراقبت ها می تواند به بهبود سریع تر کمک نماید. در روزهای بعد از جراحی باید جلسات متعددی با پزشک خود داشته باشید تا بررسی ها و اقدامات لازم توسط پزشک انجام گیرد. برای مثال پزشک در هر جلسه از یک روش آندوسکوپی استفاده می کند تا نحوه درمان سینوس ها به طور کامل ارزیابی گردد. به این ترتیب، خون از سینوس ها پاکسازی شده و ایجاد هر گونه عفونت احتمالی در اسرع وقت تشخیص داده شده و رفع خواهد شد. همچنین، از تشکیل زودرس بافت اسکار هم جلوگیری می نماید.

برای بهبود سریع تر و دریافت بهترین نتیجه از عمل جراحی آندوسکوپی بینی، از باد کردن بینی خود در روزهای بعد از جراحی خودداری کنید. همچنین، تا حد امکان از خم شدن، بلند کردن اجسام سنگین و فشار وارد آوردن به بینی خودداری نمایید. بهتر است در هفته های اول بعد از عمل با پیاده روی و انجام ورزش های سبک در منزل، جسم خود را شاداب و قوی نگه دارید. برای انجام ورزش های نیمه سنگین هم می توانید از یک هفته تا ده روز بعد از عمل اقدام کنید. انجام ورزش های شدید را از زمان دو هفته پس از جراحی می توان به تدریج شروع کرد.

برای بازگشت به فعالیت های روزانه نظیر محیط کار و تحصیل حدود یک هفته تا ده روز زمان نیاز است تا بیمار آمادگی لازم را به دست آورد.

اختلال بویایی ( دکتر سید رضا سید محمد دولابی )

اختلال بویایی (olfactory dysfunction) نتیجه‌ای است شایع از ابتلا به عفونت کووید-19 و نشانه‌های پایدار آن می‌توانند تاثیر عمیقی بر کیفیت زندگی داشته باشند. در حال حاضر دستورالعمل‌های محدودی در مورد بهترین روش درمان این وضعیت وجود دارد.

از دست دادن عملکرد بویایی به عنوان یک نشانه اصلی از ابتلا به عفونت COVID‐19 شناخته شده، و همه‌گیری کنونی منجر به بروز اختلال در حس بویایی تعداد زیادی از افراد مبتلا به این عفونت شده است. در بسیاری از این افراد، این وضعیت موقتی است و طی دو تا چهار هفته برطرف می‌شود. با این حال، در اقلیت قابل توجهی از بیماران نشانه‌ها همچنان ادامه می‌یابد و پایدار باقی می‌ماند. در حال حاضر، مشخص نیست که اعمال زودهنگام مداخله با هر روش درمانی دیگر (مانند دارو‐درمانی یا آموزش بویایی (olfactory training)) می‌تواند باعث بهبود و پیشگیری از تداوم اختلال بویایی شود یا خیر.

اهداف

ارزیابی اثرات (مزایا و مضرات) مداخلاتی که برای پیشگیری از وقوع اختلال پایدار عملکرد بویایی ناشی از عفونت COVID‐19 استفاده شده یا پیشنهاد شده‌اند. هدف ثانویه عبارت است از به‌روز کردن شواهد، با استفاده از رویکرد مرور سیستماتیک پویا.

روش‌های جست‌وجو

متخصص اطلاعات گروه گوش و حلق و بینی (ENT) در کاکرین، به جست‌وجو در پایگاه ثبت مطالعات COVID‐19 در کاکرین؛ پایگاه ثبت ENT در کاکرین؛ CENTRAL؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Embase؛ Web of Science؛ ClinicalTrials.gov؛ ICTRP و منابع دیگر برای یافتن مطالعات منتشر شده و منتشر نشده پرداخت. تاریخ جست‌وجو 16 دسامبر 2020 بود.

معیارهای انتخاب

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) با حضور شرکت‏‌کنندگانی که نشانه‌های اختلال بویایی را به دنبال ابتلا به عفونت COVID‐19 نشان دادند. افرادی که نشانه‌ها را به مدت کمتر از چهار هفته داشتند، وارد این مرور شدند. مطالعات هر نوع مداخله‌ای را عدم درمان یا دارونما (placebo) مقایسه کردند.

گردآوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها

از پروسیجرهای استاندارد روش‌شناسی کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه ما وجود عملکرد طبیعی بویایی، عوارض جانبی جدی و تغییر در حس بویایی بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از تغییر در حس چشایی، کیفیت زندگی مرتبط با بیماری، شیوع پاروسمی (parosmia) و دیگر عوارض جانبی (از جمله خون دماغ/ترشحات خونی). از رویکرد درجه‌‏بندی توصیه‏، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ارزیابی قطعیت شواهد هر پیامد بهره گرفتیم.

نتایج اصلی

یک مطالعه را با حضور 100 شرکت‌کننده وارد کردیم، که اسپری استروئیدی داخل بینی را با عدم مداخله مقایسه کرد. به شرکت‌کنندگان در هر دو گروه نیز توصیه شد که آموزش بویایی (olfactory training) را در طول دوره کارآزمایی انجام دهند. داده‌ها فقط برای دو مورد از پیامدهای از پیش تعیین شده برای این مرور شناسایی شدند، و هیچ داده‌ای برای پیامد اولیه عوارض جانبی جدی در دسترس نبود.

کورتیکواستروئیدهای داخل بینی در مقایسه با عدم مداخله (همگی همراه با استفاده از آموزش بویایی)

وجود عملکرد طبیعی بویایی پس از سه هفته درمان توسط خود شرکت‌کنندگان، با استفاده از مقیاس آنالوگ بصری (دامنه 0 تا 10، نمرات بالاتر = بهتر) ارزیابی شد. نمره 10 نشان دهنده «احساس بویایی کاملا طبیعی» بود. شواهد در مورد تاثیر کورتیکواستروئیدهای داخل بینی در بهبود حس بویایی که توسط خود بیماران رتبه‌بندی شد، بسیار نامشخص است (برآورد تاثیر مطلق: 619 مورد در هر 1000 نفر در مقایسه با 520 مورد در هر 1000 نفر، خطر نسبی (RR): 1.19؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.85 تا 1.68؛ 1 مطالعه؛ 100 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).

تغییر در حس بویایی گزارش نشد، اما نمره حس بویایی که توسط خود فرد رتبه‌دهی شد، در نقطه پایانی مطالعه با همان مقیاس آنالوگ بصری (پس از سه هفته درمان) گزارش شد. میانه نمرات در نقطه پایانی برای گروه دریافت کننده کورتیکواستروئیدهای داخل بینی معادل 10 (دامنه بین‐چارکی (interquartile range; IQR): 9 تا 10)، و برای گروه عدم مداخله برابر با 10 (IQR؛ 5 تا 10) به دست آمد (1 مطالعه؛ 100 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان

شواهد بسیار محدودی در مورد اثربخشی مداخلات مختلف در پیشگیری از اختلال پایدار بویایی پس از ابتلا به عفونت COVID‐19 در دسترس است. با این حال، تعداد کمی از مطالعات در حال انجام را در این زمینه شناسایی کرده‌ایم. از آنجا که این یک مرور سیستماتیک پویا است، شواهد به‌طور منظم به‌روز می‌شوند تا به محض در دسترس قرار گرفتن داده‌های جدید از این موارد، و سایر مطالعات مرتبط، وارد این مرور شوند.

برای این (اولین) نسخه از مرور پویا، یک مطالعه تکی را از کورتیکواستروئیدهای داخل بینی برای ورود در این مرور شناسایی کردیم، که داده‌ها را فقط برای دو مورد از پیامدهای از پیش تعیین شده ما ارائه می‌دهد. شواهد قطعیت بسیار پائینی داشت، بنابراین مطمئن نبودیم که تجویز کورتیکواستروئیدهای داخل بینی ممکن است تاثیر مفیدی داشته باشد یا مضر.