سینوزیت قارچی چیست؟ | علائم، انواع، تشخیص و درمان قطعی
سینوزیت قارچی یکی از انواع خاص و گاه خطرناک التهاب سینوسهاست که برخلاف سینوزیتهای شایع باکتریایی یا ویروسی، بهدلیل رشد قارچها در سینوسهای صورت ایجاد میشود. بسیاری از بیماران در ابتدا این بیماری را با سینوزیت معمولی اشتباه میگیرند، در حالی که ماهیت، روند پیشرفت و درمان آن کاملاً متفاوت است. برای درک بهتر این تفاوتها، آشنایی اولیه با اینکه اساساً سینوزیت چگونه ایجاد میشود اهمیت زیادی دارد؛ موضوعی که در مقاله سینوزیت چیست؟ بهصورت کامل توضیح داده شده است.
سینوزیت قارچی چیست؟
سینوسها حفرههای هوایی داخل استخوانهای صورت هستند که نقش مهمی در تهویه هوا، کاهش وزن جمجمه و مرطوب نگهداشتن مجاری تنفسی دارند. زمانی که قارچها در محیط مرطوب سینوسها رشد میکنند، عفونت قارچی سینوس شکل میگیرد. این عفونت ممکن است سالها بهصورت پنهان باقی بماند و فقط با علائم خفیفی مانند گرفتگی یکطرفه بینی یا سردرد خود را نشان دهد.
تشخیص صحیح این بیماری نیازمند معاینه دقیق توسط متخصص گوش و حلق و بینی است، زیرا تشخیص اشتباه میتواند باعث درمان نادرست و پیشرفت بیماری شود. در این زمینه مراجعه به پزشک باتجربه اهمیت زیادی دارد؛ موضوعی که در صفحه
متخصص گوش و حلق و بینی
بهطور تخصصی به آن پرداخته شده است.
علائم سینوزیت قارچی
علائم سینوزیت قارچی بسته به نوع بیماری و وضعیت سیستم ایمنی فرد میتواند متفاوت باشد. شایعترین علائم عبارتند از:
- گرفتگی مزمن و اغلب یکطرفه بینی;
- ترشحات غلیظ، بدبو یا تیرهرنگ;
- احساس فشار یا درد در صورت و اطراف چشم;
- سردردهای مقاوم به درمان;
- کاهش یا از بین رفتن حس بویایی.
در موارد پیشرفته، تورم صورت، درد شدید چشم یا حتی اختلال بینایی دیده میشود که میتواند نشانهای از سینوزیت قارچی مهاجم باشد و نیاز به اقدام فوری پزشکی دارد.
انواع سینوزیت قارچی
از نظر پزشکی، انواع سینوزیت قارچی به چند دسته اصلی تقسیم میشوند:
سینوزیت قارچی ساپروفیت
سینوزیت قارچی ساپروفیت خفیفترین نوع این بیماری است و معمولاً روی ترشحات خشکشده داخل بینی رشد میکند. این نوع اغلب بدون علامت شدید است و بهطور اتفاقی در معاینه یا اندوسکوپی تشخیصی کشف میشود.
سینوزیت قارچی آلرژیک
در این نوع، واکنش شدید سیستم ایمنی به قارچها باعث تجمع ترشحات بسیار غلیظ و چسبنده در سینوسها میشود. یکی از اشتباهات رایج، یکسان دانستن این بیماری با سینوزیت آلرژیک است، در حالیکه درمان سینوزیت قارچی آلرژیک معمولاً نیازمند مداخله جراحی است.
سینوزیت قارچی مهاجم
سینوزیت قارچی مهاجم خطرناکترین نوع است که بیشتر در بیماران دیابتی، افراد دارای نقص ایمنی یا مصرفکنندگان طولانیمدت کورتون دیده میشود. در این حالت، قارچ میتواند به استخوان، چشم یا حتی مغز گسترش پیدا کند.
تفاوت سینوزیت قارچی و سینوزیت آلرژیک
تفاوت اصلی سینوزیت قارچی و سینوزیت آلرژیک در عامل ایجادکننده و نوع درمان است. سینوزیت آلرژیک اغلب با دارودرمانی کنترل میشود، اما سینوزیت قارچی معمولاً به آنتیبیوتیک پاسخ نمیدهد و در بسیاری از موارد نیاز به جراحی دارد.
آیا آنتیبیوتیک برای عفونت قارچی سینوس مؤثر است؟
خیر. استفاده از آنتیبیوتیک برای عفونت قارچی سینوس نهتنها مؤثر نیست، بلکه میتواند باعث تأخیر در تشخیص صحیح و پیشرفت بیماری شود. درمان باید بر اساس نوع سینوزیت قارچی و زیر نظر پزشک متخصص انجام شود.
درمان سینوزیت قارچی
درمان سینوزیت قارچی به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. در موارد خفیف ممکن است کنترل شرایط زمینهای و شستشوی منظم بینی کافی باشد، اما در اغلب موارد پیشرفته، جراحی سینوزیت قارچی بهترین و قطعیترین روش درمان محسوب میشود.
جراحی سینوزیت قارچی با روش اندوسکوپی
در جراحی اندوسکوپی سینوس، تودههای قارچی بهطور کامل خارج شده و مسیر تخلیه سینوسها باز میشود. این جراحی بدون برش خارجی انجام میشود و دقت بسیار بالایی دارد. اگر مایلید با جزئیات این روش آشنا شوید، توضیحات کامل در صفحه
جراح آندوسکوپی سینوس
ارائه شده است.
تشخیص دقیق با اندوسکوپی تشخیصی
یکی از مهمترین مراحل درمان موفق، تشخیص صحیح است. اندوسکوپی تشخیصی بینی و سینوس در مطب این امکان را فراهم میکند که پزشک بدون بیهوشی، داخل سینوسها را مستقیماً بررسی کرده و منشأ عفونت قارچی را شناسایی کند.
معرفی پزشک
درمان اصولی سینوزیت قارچی نیازمند تجربه و مهارت بالا در جراحیهای سینوس است.
دکتر سید رضا سید محمد دولابی
فلوشیپ جراحی بینی و سینوس (تهران – فرانکفورت)
فوق تخصص گوش و حلق و بینی و جراح سر و گردن
فارغالتحصیل دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رتبه برتر ایشان علاوه بر جراحیهای درمانی سینوس، در حوزه جراحی زیبایی بینی نیز فعالیت تخصصی دارند. در برخی بیماران، اصلاح همزمان مشکلات تنفسی و زیبایی بینی اهمیت زیادی دارد که در صفحه جراحی زیبایی بینی بهصورت کامل به آن پرداخته شده است.
جمعبندی;
سینوزیت قارچی بیماریای جدی اما قابل درمان است، به شرط آنکه بهموقع تشخیص داده شود و درمان آن توسط پزشک متخصص انجام گیرد. خوددرمانی، مصرف بیمورد آنتیبیوتیک و تأخیر در مراجعه به پزشک میتواند عوارض جبرانناپذیری ایجاد کند. در بسیاری از موارد، جراحی اندوسکوپی سینوس بهترین و مؤثرترین راه درمان قطعی محسوب میشود.
